Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

esteem lightly

  • 1 contemno

    con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).
    I.
    In gen.
    A.
    With things as objects:

    quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

    Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

    corporis voluptatem contemni et reici oportere,

    id. Off. 1, 30, 106:

    illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

    id. Cat. 2, 3, 5:

    Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

    id. Agr. 2, 35, 95:

    non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

    id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

    quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

    in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

    Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

    id. Or. 13, 41:

    magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

    esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

    opp. metuere,

    id. Imp. Pomp. 15, 43:

    neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

    Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

    imperium meum,

    Plaut. As. 2, 4, 10:

    tuum consilium,

    Ter. Hec. 1, 2, 15:

    mea dona,

    Lucr. 1, 48:

    murmura ponti,

    id. 3, 1045:

    praeclare res humanas,

    Cic. Fam. 5, 13, 1:

    parva ista,

    Liv. 6, 41, 8:

    laborem bene dicendi,

    Quint. 1, prooem. 14:

    metum jurisjurandi,

    id. 5, 6, 3:

    populi voces,

    Hor. S. 1, 1, 65:

    honores,

    id. ib. 2, 7, 85:

    cantus Apollineos prae se,

    Ov. M. 11, 155:

    Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

    Juv. 10, 123:

    paucitatem in hoste,

    Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

    nullas illa suis contemnet fletibus aras,

    neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —
    (β).
    With inf.:

    non contemnas lippus inungi,

    Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

    coronari Olympia,

    id. ib. 1, 1, 50:

    mori,

    Sen. Phoen. 197. —
    (γ).
    Absol.:

    ut irascatur judex... faveat, contemnat,

    Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—
    (δ).
    In part. fut. pass.:

    quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

    Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    documenta in contemnendis animalibus,

    despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

    (orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

    Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—
    b.
    Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

    adamantina saxa ictus contemnere sueta,

    Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

    contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

    Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

    contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

    Juv. 5, 102.—
    B.
    With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

    contemni se putant (senes), despici, illudi,

    id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

    omnes istos deridete atque contemnite,

    id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

    contemnere miser,

    Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

    sibi satisplacere),

    Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

    nec (Batavi) tributis contemnuntur,

    are humiliated, Tac. G. 29.—
    (β).
    Absol.:

    quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

    Nep. Thras. 2, 2.—
    b.
    In part. fut. pass.:

    ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

    Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

    copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

    Caes. B. C. 3, 110:

    manus,

    i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—
    II.
    Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

    contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

    Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

    comtemptus et abjectus homo,

    Cic. Agr. 2, 34, 93:

    contempta ac sordida vita,

    id. Planc. 5, 12:

    a vili contemptoque,

    Quint. 6, 1, 16:

    res,

    Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

    Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

    Tac. H. 1, 60.— Comp.:

    quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

    Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

    contemptissimorum consulum levitas,

    Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

    Lewis & Short latin dictionary > contemno

  • 2 contempno

    con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).
    I.
    In gen.
    A.
    With things as objects:

    quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

    Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

    corporis voluptatem contemni et reici oportere,

    id. Off. 1, 30, 106:

    illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

    id. Cat. 2, 3, 5:

    Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

    id. Agr. 2, 35, 95:

    non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

    id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

    quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

    in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

    Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

    id. Or. 13, 41:

    magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

    esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

    opp. metuere,

    id. Imp. Pomp. 15, 43:

    neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

    Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

    imperium meum,

    Plaut. As. 2, 4, 10:

    tuum consilium,

    Ter. Hec. 1, 2, 15:

    mea dona,

    Lucr. 1, 48:

    murmura ponti,

    id. 3, 1045:

    praeclare res humanas,

    Cic. Fam. 5, 13, 1:

    parva ista,

    Liv. 6, 41, 8:

    laborem bene dicendi,

    Quint. 1, prooem. 14:

    metum jurisjurandi,

    id. 5, 6, 3:

    populi voces,

    Hor. S. 1, 1, 65:

    honores,

    id. ib. 2, 7, 85:

    cantus Apollineos prae se,

    Ov. M. 11, 155:

    Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

    Juv. 10, 123:

    paucitatem in hoste,

    Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

    nullas illa suis contemnet fletibus aras,

    neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —
    (β).
    With inf.:

    non contemnas lippus inungi,

    Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

    coronari Olympia,

    id. ib. 1, 1, 50:

    mori,

    Sen. Phoen. 197. —
    (γ).
    Absol.:

    ut irascatur judex... faveat, contemnat,

    Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—
    (δ).
    In part. fut. pass.:

    quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

    Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    documenta in contemnendis animalibus,

    despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

    (orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

    Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—
    b.
    Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

    adamantina saxa ictus contemnere sueta,

    Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

    contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

    Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

    contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

    Juv. 5, 102.—
    B.
    With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

    contemni se putant (senes), despici, illudi,

    id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

    omnes istos deridete atque contemnite,

    id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

    contemnere miser,

    Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

    sibi satisplacere),

    Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

    nec (Batavi) tributis contemnuntur,

    are humiliated, Tac. G. 29.—
    (β).
    Absol.:

    quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

    Nep. Thras. 2, 2.—
    b.
    In part. fut. pass.:

    ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

    Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

    copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

    Caes. B. C. 3, 110:

    manus,

    i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—
    II.
    Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

    contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

    Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

    comtemptus et abjectus homo,

    Cic. Agr. 2, 34, 93:

    contempta ac sordida vita,

    id. Planc. 5, 12:

    a vili contemptoque,

    Quint. 6, 1, 16:

    res,

    Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

    Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

    Tac. H. 1, 60.— Comp.:

    quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

    Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

    contemptissimorum consulum levitas,

    Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

    Lewis & Short latin dictionary > contempno

  • 3 contemte

    con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).
    I.
    In gen.
    A.
    With things as objects:

    quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

    Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

    corporis voluptatem contemni et reici oportere,

    id. Off. 1, 30, 106:

    illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

    id. Cat. 2, 3, 5:

    Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

    id. Agr. 2, 35, 95:

    non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

    id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

    quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

    in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

    Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

    id. Or. 13, 41:

    magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

    esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

    opp. metuere,

    id. Imp. Pomp. 15, 43:

    neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

    Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

    imperium meum,

    Plaut. As. 2, 4, 10:

    tuum consilium,

    Ter. Hec. 1, 2, 15:

    mea dona,

    Lucr. 1, 48:

    murmura ponti,

    id. 3, 1045:

    praeclare res humanas,

    Cic. Fam. 5, 13, 1:

    parva ista,

    Liv. 6, 41, 8:

    laborem bene dicendi,

    Quint. 1, prooem. 14:

    metum jurisjurandi,

    id. 5, 6, 3:

    populi voces,

    Hor. S. 1, 1, 65:

    honores,

    id. ib. 2, 7, 85:

    cantus Apollineos prae se,

    Ov. M. 11, 155:

    Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

    Juv. 10, 123:

    paucitatem in hoste,

    Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

    nullas illa suis contemnet fletibus aras,

    neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —
    (β).
    With inf.:

    non contemnas lippus inungi,

    Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

    coronari Olympia,

    id. ib. 1, 1, 50:

    mori,

    Sen. Phoen. 197. —
    (γ).
    Absol.:

    ut irascatur judex... faveat, contemnat,

    Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—
    (δ).
    In part. fut. pass.:

    quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

    Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    documenta in contemnendis animalibus,

    despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

    (orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

    Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—
    b.
    Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

    adamantina saxa ictus contemnere sueta,

    Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

    contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

    Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

    contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

    Juv. 5, 102.—
    B.
    With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

    contemni se putant (senes), despici, illudi,

    id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

    omnes istos deridete atque contemnite,

    id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

    contemnere miser,

    Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

    sibi satisplacere),

    Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

    nec (Batavi) tributis contemnuntur,

    are humiliated, Tac. G. 29.—
    (β).
    Absol.:

    quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

    Nep. Thras. 2, 2.—
    b.
    In part. fut. pass.:

    ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

    Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

    copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

    Caes. B. C. 3, 110:

    manus,

    i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—
    II.
    Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

    contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

    Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

    comtemptus et abjectus homo,

    Cic. Agr. 2, 34, 93:

    contempta ac sordida vita,

    id. Planc. 5, 12:

    a vili contemptoque,

    Quint. 6, 1, 16:

    res,

    Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

    Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

    Tac. H. 1, 60.— Comp.:

    quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

    Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

    contemptissimorum consulum levitas,

    Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

    Lewis & Short latin dictionary > contemte

  • 4 contemtus

    con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).
    I.
    In gen.
    A.
    With things as objects:

    quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

    Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

    corporis voluptatem contemni et reici oportere,

    id. Off. 1, 30, 106:

    illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

    id. Cat. 2, 3, 5:

    Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

    id. Agr. 2, 35, 95:

    non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

    id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

    quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

    in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

    Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

    id. Or. 13, 41:

    magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

    esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

    opp. metuere,

    id. Imp. Pomp. 15, 43:

    neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

    Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

    imperium meum,

    Plaut. As. 2, 4, 10:

    tuum consilium,

    Ter. Hec. 1, 2, 15:

    mea dona,

    Lucr. 1, 48:

    murmura ponti,

    id. 3, 1045:

    praeclare res humanas,

    Cic. Fam. 5, 13, 1:

    parva ista,

    Liv. 6, 41, 8:

    laborem bene dicendi,

    Quint. 1, prooem. 14:

    metum jurisjurandi,

    id. 5, 6, 3:

    populi voces,

    Hor. S. 1, 1, 65:

    honores,

    id. ib. 2, 7, 85:

    cantus Apollineos prae se,

    Ov. M. 11, 155:

    Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

    Juv. 10, 123:

    paucitatem in hoste,

    Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

    nullas illa suis contemnet fletibus aras,

    neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —
    (β).
    With inf.:

    non contemnas lippus inungi,

    Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

    coronari Olympia,

    id. ib. 1, 1, 50:

    mori,

    Sen. Phoen. 197. —
    (γ).
    Absol.:

    ut irascatur judex... faveat, contemnat,

    Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—
    (δ).
    In part. fut. pass.:

    quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

    Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    documenta in contemnendis animalibus,

    despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

    (orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

    Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—
    b.
    Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

    adamantina saxa ictus contemnere sueta,

    Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

    contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

    Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

    contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

    Juv. 5, 102.—
    B.
    With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

    contemni se putant (senes), despici, illudi,

    id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

    omnes istos deridete atque contemnite,

    id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

    contemnere miser,

    Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

    sibi satisplacere),

    Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

    nec (Batavi) tributis contemnuntur,

    are humiliated, Tac. G. 29.—
    (β).
    Absol.:

    quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

    Nep. Thras. 2, 2.—
    b.
    In part. fut. pass.:

    ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

    Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

    copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

    Caes. B. C. 3, 110:

    manus,

    i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—
    II.
    Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

    contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

    Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

    comtemptus et abjectus homo,

    Cic. Agr. 2, 34, 93:

    contempta ac sordida vita,

    id. Planc. 5, 12:

    a vili contemptoque,

    Quint. 6, 1, 16:

    res,

    Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

    Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

    Tac. H. 1, 60.— Comp.:

    quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

    Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

    contemptissimorum consulum levitas,

    Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

    Lewis & Short latin dictionary > contemtus

  • 5 pendō

        pendō pependī, pēnsus, ere    [PAND-], to suspend, weigh, weigh out: pensas examinat herbas, O.— To weigh out in payment, pay, pay out: stipendium quotannis, Cs.: pecuniam Pisoni: populo mercedem, Iu.—Fig., to pay, suffer, undergo: mihi tergo poenas, T.: poenas temeritatis: satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse, L.: capitis poenas, O.— To weigh, ponder, consider, deliberate upon, decide: eam (rem) penditote: in philosophiā res spectatur, non verba penduntur.— To value, esteem, regard: quem tu vidisse beatus Non magni pendis, H.: Quae dico parvi pendunt, esteem lightly, T.: nili, care nothing for, T.: non flocci pendere, T.— Intrans, to weigh, be heavy: talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat, L.
    * * *
    pendere, pependi, pensus V
    weigh out; pay, pay out

    Latin-English dictionary > pendō

  • 6 con - temnō

        con - temnō tempsī    (-temsī), temptus (-temtus), ere, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, disregard, defy: ea, quae plerique expetunt: exercitum prae Gallicanis legionibus: paucitatem eorum, L.: paucitatem in hoste, Cu.: tuom Consilium, T.: parva ista, L.: opes, V.: mortem: Antoni gladios, Iu.: contempta fontis Iura maerens, the outrage upon, O.: lippus inungi, H.: ipsum vinci, regard as a trifle: (amplitudo animi) eminet contemnendis doloribus: contemni se putant (senes): tenuissimum quemque: nostros, Cs.: contemnēre miser, H.: Othone contempto, in defiance of, H.: se non contemnere, to have a high estimate of: nec (Batavi) tributis contemnuntur, are humiliated, Ta.: quae res illis contemnentibus pernicii fuit, N. — To slight, speak contemptuously of, disparage: Numquid habes quod contemnas? any fault to find? T.: Murenae genus: populi voces, Sic, H.—Fig., to defy, be safe from, not to fear, to make light of, disregard: (insulam) dedit contemnere ventos, i. e. sheltered, V.: contemnere ventos (vitīs) Adsuescant, V.: mediam Charybdim, Iu.

    Latin-English dictionary > con - temnō

  • 7 naucum

    naucum, i, n., or naucus, i, m. [etym. dub.; cf. hugae], something slight or trivial, a trifle: naucum ait Ateius Philologus poni pro nugis. Cincius, quod in oleae nucis, quod intus sit. Aelius Stilo omnium rerum putamen. Glossematorum autem scriptores fabae grani quod haereat in fabulo. Quidam ex Graeco quod sit Wai kai ouchi, levem hominem significari. Quidam nucis juglandis, quam Verrius jugulandam vocat, medium velut dissaepimentum. Plautus in Parasito pigro: Ambo magnā laude lauti, postremo ambo sumus non nauci. Item in Mostellaria: Quod id esse dicam verbum nauci, nescio; et in Truculento: Amas hominem non nauci; et Naevius in Tunicularia: Ejus noctem nauco ducere ( to value at nothing); et Ennius: Illuc nugator nili, non nauci'st homo, Paul. ex Fest. p. 166 Müll. (Enn. Com. v. 10 Vahl.).—Besides the preceding example from Naevius, non nauci (habere, facere, or esse, used only in the genitive with a negative), of no value, good for nothing (cf.:

    flocci habeo): non habeo denique nauci Marsum augurem,

    esteem lightly, value not a straw, Cic. Div. 1, 58, 132:

    homo timidus nauci non erit,

    Plaut. Most. 5, 1, 1:

    homo non nauci,

    id. Truc. 2, 7, 50:

    hoc servum meum non nauci facere esse ausum?

    id. Bacch. 5, 1, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > naucum

  • 8 naucus

    naucum, i, n., or naucus, i, m. [etym. dub.; cf. hugae], something slight or trivial, a trifle: naucum ait Ateius Philologus poni pro nugis. Cincius, quod in oleae nucis, quod intus sit. Aelius Stilo omnium rerum putamen. Glossematorum autem scriptores fabae grani quod haereat in fabulo. Quidam ex Graeco quod sit Wai kai ouchi, levem hominem significari. Quidam nucis juglandis, quam Verrius jugulandam vocat, medium velut dissaepimentum. Plautus in Parasito pigro: Ambo magnā laude lauti, postremo ambo sumus non nauci. Item in Mostellaria: Quod id esse dicam verbum nauci, nescio; et in Truculento: Amas hominem non nauci; et Naevius in Tunicularia: Ejus noctem nauco ducere ( to value at nothing); et Ennius: Illuc nugator nili, non nauci'st homo, Paul. ex Fest. p. 166 Müll. (Enn. Com. v. 10 Vahl.).—Besides the preceding example from Naevius, non nauci (habere, facere, or esse, used only in the genitive with a negative), of no value, good for nothing (cf.:

    flocci habeo): non habeo denique nauci Marsum augurem,

    esteem lightly, value not a straw, Cic. Div. 1, 58, 132:

    homo timidus nauci non erit,

    Plaut. Most. 5, 1, 1:

    homo non nauci,

    id. Truc. 2, 7, 50:

    hoc servum meum non nauci facere esse ausum?

    id. Bacch. 5, 1, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > naucus

  • 9 nullifico

    nullĭfĭco, āre, v. a. [nullus-facio], to esteem lightly; to despise, contemn (eccl. Lat.), Tert. adv. Psych. 15; Hier. Ep. 135.

    Lewis & Short latin dictionary > nullifico

  • 10 parvissime

    parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:

    volantum parviores,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:

    parvissima corpora,

    Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:

    minimissimus,

    Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).
    I.
    Posit.:

    in parvis aut mediocribus rebus,

    Cic. de Or. 2, 20, 84:

    quam parva sit terra, etc.,

    id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:

    commoda parva ac mediocria,

    id. Q. Fr. 3, 8, 1:

    in parvum quendam et angustum locum concludi,

    id. Leg. 1, 5, 17:

    beneficium non parvum,

    id. Caecin. 10, 26:

    parvi pisciculi,

    id. N. D. 2, 48, 123:

    haec parva et infirma sunt,

    id. Clu. 34, 94:

    si parva licet componere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    merces,

    Hor. S. 1, 6, 86:

    sucus,

    Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:

    liberi,

    Cic. Rep. 2, 21, 37;

    so of children: salutaria appetant parvi,

    the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:

    parva soror,

    Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:

    memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,

    Hor. Ep. 2, 1, 70:

    operosa parvus Carmina fingo,

    a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:

    a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,

    when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:

    puer in domo a parvo eductus,

    from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:

    parvae consuetudinis Causa,

    slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:

    in parvo tempore,

    Lucr. 5, 106:

    nox,

    Luc. 4, 476:

    vita,

    id. 6, 806:

    parvam fidem habere alicui,

    Ter. Eun. 1, 2, 117:

    hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,

    Hor. Ep. 1, 17, 39:

    homo parvo ingenio,

    Plin. Ep. 6, 29:

    parvum carmen,

    Hor. Ep. 2, 1, 257:

    hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,

    both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:

    meam erus esse operam deputat parvi pretii,

    Ter. Hec. 5, 3, 1:

    nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,

    Hor. C. 3, 25, 17:

    et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,

    id. S. 1, 3, 122:

    pretio parvo vendere,

    Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    of little value, id. Off. 1, 22, 76:

    parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,

    it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:

    parvi ego illos facio,

    Plaut. Mil. 4, 8, 41:

    parvi aestimo, si ego hic peribo,

    id. Capt. 3, 5, 24:

    quia parvi id duceret,

    Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:

    signa abs te diligenter parvoque curata sunt,

    Cic. Att. 1, 3, 2; so,

    quanti emptus? parvo,

    Hor. S. 2, 3, 156:

    parvo stat magna potentia nobis,

    Ov. M. 14, 493:

    parvo contentus esse possum,

    with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:

    vivitur parvo bene,

    Hor. C. 2, 16, 13:

    possim contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25:

    agricolae prisci, fortes parvoque beati,

    Hor. Ep. 2, 1, 139:

    necessarium est parvo assuescere,

    Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;

    perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,

    a very little more, Liv. 10, 45, 11:

    parvo brevius,

    Plin. 2, 67, 67, § 168:

    haud parvo junior,

    Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:

    parvo post,

    Plin. 16, 25, 42, § 103:

    parvo post tempore,

    Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):

    Zacchaeus staturā parvus erat,

    Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.
    II.
    Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:

    quod in re majore valet, valeat in minore,

    Cic. Top. 4, 23:

    si ea pecunia non minor esset facta,

    id. Leg. 2, 20, 51:

    Hibernia dimidio minor quam Britannia,

    Caes. B. G. 5, 13:

    minus praedae quam speraverant fuit,

    a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:

    sociis dimidio minus quam civibus datum,

    id. 41, 13 fin.:

    calceus... si minor (pede), uret,

    Hor. Ep. 1, 10, 43:

    neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,

    less than five acts, id. A. P. 189:

    genibus minor,

    i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:

    minor in certamine longo,

    worsted, id. ib. 1, 10, 35:

    numero plures, virtute et honore minores,

    inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:

    praevalidi ad injurias minorum elati,

    Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:

    sapiens uno minor est Jove,

    Hor. Ep. 1, 1, 106:

    minor capitis, i. e. capiti deminutus,

    Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:

    dies sermone minor fuit,

    too short for, id. P. 2, 10, 37:

    infans Et minor igne rogi,

    too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:

    ut uno minus teste haberet?

    id. ib. 2, 1, 57, §

    149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,

    i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:

    qui minor est natu,

    younger, Cic. Lael. 9, 32:

    aliquot annis minor natu,

    id. Ac. 2, 19, 61:

    aetate minor,

    Ov. M. 7, 499:

    minor uno mense,

    Hor. Ep. 2, 1, 40:

    filia minor Ptolemaei regis,

    the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:

    minor viginti annis,

    less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:

    minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,

    Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:

    si pupilla minor quam viripotens nupserit,

    id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:

    De minoribus,

    Dig. 4, tit. 4:

    si minor negotiis majoris intervenerit,

    ib. 4, 4, 24:

    si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,

    ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:

    nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,

    Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:

    minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,

    cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:

    minoris pallium addicere placuit,

    Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:

    (fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,

    Sall. J. 32, 5.—
    (β).
    Poet., with acc. respect.:

    frontemque minor truncam amnis Acarnan,

    Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—
    (γ).
    Poet., with inf.:

    tanto certare minor,

    Hor. S. 2, 3, 313:

    heu Fatis Superi certare minores!

    Sil. 5, 76.
    III.
    Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:

    minimissimus digitorum,

    Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:

    cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,

    Cic. Ac. 1, 7, 27:

    minimae tenuissimaeque res,

    id. de Or. 1, 37, 169:

    minima pars temporis,

    Caes. B. C. 1, 70:

    quā minima altitudo fluminis erat,

    id. B. G. 1, 8:

    in maximā fortunā minima licentia est,

    Sall. C. 51, 13:

    vitia,

    Hor. S. 1, 3, 69:

    minimus digitulus,

    the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,

    minimus digitus,

    Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:

    ex his omnibus natu minimus,

    id. Clu. 38, 107:

    Hiempsal, qui minimus ex illis erat,

    Sall. J. 11, 3:

    minimus filius,

    Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:

    deos minimi facit,

    Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:

    minima de malis,

    of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—

    With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,

    Suet. Aug. 25:

    res non minimi periculi,

    id. ib. 67:

    ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,

    Liv. 6, 41. —With gen.:

    minimum firmitatis minimumque virium,

    Cic. Lael. 13, 46:

    minimum pedibus itineris confectum,

    Liv. 44, 5:

    unde minimum periculi erat,

    id. 27, 15.— As adv. absol.:

    praemia apud me minimum valent,

    very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:

    minimum distantia miror,

    Hor. Ep. 2, 1, 72:

    dormiebat minimum,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,

    at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:

    quam minimum credula postero (diei),

    as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:

    ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,

    at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:

    quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,

    Quint. 5, 10, 5:

    in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,

    chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:

    eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,

    Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.
    A.
    Posit.: parvē, a little, slightly (very rare), Vitr. 9, 6.—
    B.
    Comp.: mĭnus, less:

    aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,

    too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:

    ne quid plus minusve faxit,

    id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):

    cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,

    Hor. S. 1, 1, 93:

    ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,

    Cic. Sest. 50, 108:

    metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,

    id. Div. 2, 72, 150:

    minus multi,

    not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:

    minus multum et minus bonum vinum,

    Varr. R. R. 1, 7, 2:

    ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,

    less good, not so good, Sall. C. 2, 6:

    quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,

    Sall. J. 18, 12:

    minus diu vivunt,

    Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:

    minus admirabilior,

    Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:

    civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,

    little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:

    dimidio minus,

    Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:

    nec illa minus aut plus quam tu sapiat,

    Plaut. As. 4, 1, 28:

    minus quam aequom erat feci,

    id. Aul. 3, 2, 10:

    respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,

    Cic. Planc. 30, 72.—With atque:

    qui peccas minus atque ego?

    Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:

    minus quindecim dies sunt, quod, etc.,

    less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:

    madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,

    Cic. Div. 1, 32, 68:

    minus quinquennium est, quod prodiere,

    Plin. 15, 25, 30, § 104:

    cecidere duo milia haud minus peditum,

    Liv. 42, 6:

    cum centum et quinquaginta non minus adessent,

    id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:

    ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,

    Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:

    ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,

    Col. 12, 38, 6.—
    2.
    In partic.
    a.
    Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:

    exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,

    Cic. Sest. 12, 28:

    existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,

    Sall. J. 10, 1:

    non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,

    Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:

    laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,

    Liv. 2, 60:

    haud minus ac jussi faciunt,

    Verg. A. 3, 561.—
    b.
    Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:

    neque minus assiduis fessa choreis,

    also, Prop. 1, 3, 3.—
    c.
    Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:

    nihil profecto minus,

    Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—
    d.
    Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:

    jam minus atque minus successu laetus equorum,

    Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:

    minus et minus,

    Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:

    minus ac minus,

    Plin. 11, 10, 10, § 26.—
    3.
    Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:

    quod intellexi minus,

    Ter. Eun. 4, 5, 11:

    nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,

    Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:

    si minus: monebo, si quem meministi minus,

    Plaut. Cas. 5, 4, 19:

    Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,

    Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:

    quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,

    id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,

    minus formido ne exedat,

    Plaut. Curc. 1, 1, 45. —
    b.
    Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:

    si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,

    Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:

    hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,

    id. Fam. 12, 5, 1:

    deterrere aliquem, quo minus, etc.,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,

    Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;

    v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,

    Ter. Hec. 4, 4, 8.—
    C.
    Sup., in two forms, parvissime (post-class.), and minime (class.), least, very little.
    1.
    par-vissĭmē:

    memorare aliquid,

    very briefly, with very few words, Cael. Aur. Acut. 2, 38. —
    2.
    mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:

    cum minime vellem, minimeque opus fuit,

    Ter. Eun. 2, 3, 42:

    cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,

    Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:

    mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,

    id. Brut. 57, 207:

    quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,

    id. Fam. 14, 13:

    quod minime ad eos mercatores saepe commeant,

    very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:

    si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,

    as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:

    ad te minime omnium pertinebat,

    id. Rosc. Am. 34, 96:

    minime gentium,

    Plaut. Poen. 3, 3, 77:

    heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,

    not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—
    B.
    In partic.
    a.
    For minimum, saltem, at least:

    is morbus erit longissimus minimeque annuus,

    Cels. 2, 8 fin. Targ.:

    pedes decem vel minime novem,

    Col. 1, 6, 6:

    sed id minime bis anno arari debet,

    id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—
    b.
    In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:

    nam hodie, etc.,

    Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:

    minime, minime hercle vero!

    Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > parvissime

  • 11 parvus

    parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:

    volantum parviores,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:

    parvissima corpora,

    Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:

    minimissimus,

    Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).
    I.
    Posit.:

    in parvis aut mediocribus rebus,

    Cic. de Or. 2, 20, 84:

    quam parva sit terra, etc.,

    id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:

    commoda parva ac mediocria,

    id. Q. Fr. 3, 8, 1:

    in parvum quendam et angustum locum concludi,

    id. Leg. 1, 5, 17:

    beneficium non parvum,

    id. Caecin. 10, 26:

    parvi pisciculi,

    id. N. D. 2, 48, 123:

    haec parva et infirma sunt,

    id. Clu. 34, 94:

    si parva licet componere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    merces,

    Hor. S. 1, 6, 86:

    sucus,

    Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:

    liberi,

    Cic. Rep. 2, 21, 37;

    so of children: salutaria appetant parvi,

    the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:

    parva soror,

    Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:

    memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,

    Hor. Ep. 2, 1, 70:

    operosa parvus Carmina fingo,

    a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:

    a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,

    when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:

    puer in domo a parvo eductus,

    from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:

    parvae consuetudinis Causa,

    slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:

    in parvo tempore,

    Lucr. 5, 106:

    nox,

    Luc. 4, 476:

    vita,

    id. 6, 806:

    parvam fidem habere alicui,

    Ter. Eun. 1, 2, 117:

    hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,

    Hor. Ep. 1, 17, 39:

    homo parvo ingenio,

    Plin. Ep. 6, 29:

    parvum carmen,

    Hor. Ep. 2, 1, 257:

    hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,

    both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:

    meam erus esse operam deputat parvi pretii,

    Ter. Hec. 5, 3, 1:

    nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,

    Hor. C. 3, 25, 17:

    et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,

    id. S. 1, 3, 122:

    pretio parvo vendere,

    Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    of little value, id. Off. 1, 22, 76:

    parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,

    it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:

    parvi ego illos facio,

    Plaut. Mil. 4, 8, 41:

    parvi aestimo, si ego hic peribo,

    id. Capt. 3, 5, 24:

    quia parvi id duceret,

    Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:

    signa abs te diligenter parvoque curata sunt,

    Cic. Att. 1, 3, 2; so,

    quanti emptus? parvo,

    Hor. S. 2, 3, 156:

    parvo stat magna potentia nobis,

    Ov. M. 14, 493:

    parvo contentus esse possum,

    with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:

    vivitur parvo bene,

    Hor. C. 2, 16, 13:

    possim contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25:

    agricolae prisci, fortes parvoque beati,

    Hor. Ep. 2, 1, 139:

    necessarium est parvo assuescere,

    Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;

    perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,

    a very little more, Liv. 10, 45, 11:

    parvo brevius,

    Plin. 2, 67, 67, § 168:

    haud parvo junior,

    Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:

    parvo post,

    Plin. 16, 25, 42, § 103:

    parvo post tempore,

    Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):

    Zacchaeus staturā parvus erat,

    Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.
    II.
    Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:

    quod in re majore valet, valeat in minore,

    Cic. Top. 4, 23:

    si ea pecunia non minor esset facta,

    id. Leg. 2, 20, 51:

    Hibernia dimidio minor quam Britannia,

    Caes. B. G. 5, 13:

    minus praedae quam speraverant fuit,

    a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:

    sociis dimidio minus quam civibus datum,

    id. 41, 13 fin.:

    calceus... si minor (pede), uret,

    Hor. Ep. 1, 10, 43:

    neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,

    less than five acts, id. A. P. 189:

    genibus minor,

    i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:

    minor in certamine longo,

    worsted, id. ib. 1, 10, 35:

    numero plures, virtute et honore minores,

    inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:

    praevalidi ad injurias minorum elati,

    Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:

    sapiens uno minor est Jove,

    Hor. Ep. 1, 1, 106:

    minor capitis, i. e. capiti deminutus,

    Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:

    dies sermone minor fuit,

    too short for, id. P. 2, 10, 37:

    infans Et minor igne rogi,

    too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:

    ut uno minus teste haberet?

    id. ib. 2, 1, 57, §

    149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,

    i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:

    qui minor est natu,

    younger, Cic. Lael. 9, 32:

    aliquot annis minor natu,

    id. Ac. 2, 19, 61:

    aetate minor,

    Ov. M. 7, 499:

    minor uno mense,

    Hor. Ep. 2, 1, 40:

    filia minor Ptolemaei regis,

    the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:

    minor viginti annis,

    less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:

    minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,

    Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:

    si pupilla minor quam viripotens nupserit,

    id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:

    De minoribus,

    Dig. 4, tit. 4:

    si minor negotiis majoris intervenerit,

    ib. 4, 4, 24:

    si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,

    ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:

    nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,

    Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:

    minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,

    cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:

    minoris pallium addicere placuit,

    Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:

    (fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,

    Sall. J. 32, 5.—
    (β).
    Poet., with acc. respect.:

    frontemque minor truncam amnis Acarnan,

    Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—
    (γ).
    Poet., with inf.:

    tanto certare minor,

    Hor. S. 2, 3, 313:

    heu Fatis Superi certare minores!

    Sil. 5, 76.
    III.
    Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:

    minimissimus digitorum,

    Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:

    cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,

    Cic. Ac. 1, 7, 27:

    minimae tenuissimaeque res,

    id. de Or. 1, 37, 169:

    minima pars temporis,

    Caes. B. C. 1, 70:

    quā minima altitudo fluminis erat,

    id. B. G. 1, 8:

    in maximā fortunā minima licentia est,

    Sall. C. 51, 13:

    vitia,

    Hor. S. 1, 3, 69:

    minimus digitulus,

    the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,

    minimus digitus,

    Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:

    ex his omnibus natu minimus,

    id. Clu. 38, 107:

    Hiempsal, qui minimus ex illis erat,

    Sall. J. 11, 3:

    minimus filius,

    Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:

    deos minimi facit,

    Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:

    minima de malis,

    of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—

    With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,

    Suet. Aug. 25:

    res non minimi periculi,

    id. ib. 67:

    ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,

    Liv. 6, 41. —With gen.:

    minimum firmitatis minimumque virium,

    Cic. Lael. 13, 46:

    minimum pedibus itineris confectum,

    Liv. 44, 5:

    unde minimum periculi erat,

    id. 27, 15.— As adv. absol.:

    praemia apud me minimum valent,

    very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:

    minimum distantia miror,

    Hor. Ep. 2, 1, 72:

    dormiebat minimum,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,

    at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:

    quam minimum credula postero (diei),

    as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:

    ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,

    at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:

    quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,

    Quint. 5, 10, 5:

    in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,

    chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:

    eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,

    Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.
    A.
    Posit.: parvē, a little, slightly (very rare), Vitr. 9, 6.—
    B.
    Comp.: mĭnus, less:

    aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,

    too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:

    ne quid plus minusve faxit,

    id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):

    cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,

    Hor. S. 1, 1, 93:

    ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,

    Cic. Sest. 50, 108:

    metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,

    id. Div. 2, 72, 150:

    minus multi,

    not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:

    minus multum et minus bonum vinum,

    Varr. R. R. 1, 7, 2:

    ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,

    less good, not so good, Sall. C. 2, 6:

    quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,

    Sall. J. 18, 12:

    minus diu vivunt,

    Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:

    minus admirabilior,

    Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:

    civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,

    little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:

    dimidio minus,

    Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:

    nec illa minus aut plus quam tu sapiat,

    Plaut. As. 4, 1, 28:

    minus quam aequom erat feci,

    id. Aul. 3, 2, 10:

    respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,

    Cic. Planc. 30, 72.—With atque:

    qui peccas minus atque ego?

    Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:

    minus quindecim dies sunt, quod, etc.,

    less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:

    madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,

    Cic. Div. 1, 32, 68:

    minus quinquennium est, quod prodiere,

    Plin. 15, 25, 30, § 104:

    cecidere duo milia haud minus peditum,

    Liv. 42, 6:

    cum centum et quinquaginta non minus adessent,

    id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:

    ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,

    Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:

    ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,

    Col. 12, 38, 6.—
    2.
    In partic.
    a.
    Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:

    exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,

    Cic. Sest. 12, 28:

    existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,

    Sall. J. 10, 1:

    non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,

    Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:

    laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,

    Liv. 2, 60:

    haud minus ac jussi faciunt,

    Verg. A. 3, 561.—
    b.
    Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:

    neque minus assiduis fessa choreis,

    also, Prop. 1, 3, 3.—
    c.
    Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:

    nihil profecto minus,

    Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—
    d.
    Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:

    jam minus atque minus successu laetus equorum,

    Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:

    minus et minus,

    Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:

    minus ac minus,

    Plin. 11, 10, 10, § 26.—
    3.
    Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:

    quod intellexi minus,

    Ter. Eun. 4, 5, 11:

    nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,

    Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:

    si minus: monebo, si quem meministi minus,

    Plaut. Cas. 5, 4, 19:

    Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,

    Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:

    quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,

    id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,

    minus formido ne exedat,

    Plaut. Curc. 1, 1, 45. —
    b.
    Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:

    si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,

    Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:

    hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,

    id. Fam. 12, 5, 1:

    deterrere aliquem, quo minus, etc.,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,

    Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;

    v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,

    Ter. Hec. 4, 4, 8.—
    C.
    Sup., in two forms, parvissime (post-class.), and minime (class.), least, very little.
    1.
    par-vissĭmē:

    memorare aliquid,

    very briefly, with very few words, Cael. Aur. Acut. 2, 38. —
    2.
    mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:

    cum minime vellem, minimeque opus fuit,

    Ter. Eun. 2, 3, 42:

    cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,

    Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:

    mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,

    id. Brut. 57, 207:

    quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,

    id. Fam. 14, 13:

    quod minime ad eos mercatores saepe commeant,

    very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:

    si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,

    as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:

    ad te minime omnium pertinebat,

    id. Rosc. Am. 34, 96:

    minime gentium,

    Plaut. Poen. 3, 3, 77:

    heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,

    not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—
    B.
    In partic.
    a.
    For minimum, saltem, at least:

    is morbus erit longissimus minimeque annuus,

    Cels. 2, 8 fin. Targ.:

    pedes decem vel minime novem,

    Col. 1, 6, 6:

    sed id minime bis anno arari debet,

    id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—
    b.
    In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:

    nam hodie, etc.,

    Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:

    minime, minime hercle vero!

    Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > parvus

  • 12 pendo

    pendo, pĕpendi, pensum, 3 (pendissent, for pependissent, Liv. 45, 26 fin.:

    penderit for pependerit,

    Paul. Nol. Carm. 14, 122), v. a. and n. [etym. dub.; cf. root sphad-, sphendonê, a sling; Lat. funda].— Lit., to cause to hang down, to suspend; esp. of scales in weighing.
    I.
    Act., to weigh, weigh out.
    A.
    Lit. (very rare: syn. penso, expendo): unumquodque verbum staterā aurariā pendere, Varr. ap. Non. 455, 21: da pensam lanam, Titin. ap. Non. 369, 21; Plin. 19, 3, 15, § 39, read repensum: aere gravi cum uterentur Romani, penso eo, non numerato debitum solvebant, Fest. s. v. pendere, p. 208 Müll.:

    pensas examinat herbas,

    Ov. M. 14, 270.—
    2.
    Transf., to pay, pay out (because, in the earliest times, payments were made by weighing out the metals; v. in the preced. the passage from Fest.;

    class.): militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,

    Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:

    Achaei ingentem pecuniam pendunt L. Pisoni quotannis,

    Cic. Prov. Cons. 3, 5; id. Att. 12, 25, 1:

    vectigal populo Romano,

    Caes. B. G. 5, 23:

    vectigal,

    Liv. 25, 8:

    tributum pro navibus,

    Tac. A. 13, 51:

    pretium,

    id. ib. 2, 87:

    coria boum in usus militares,

    id. ib. 4, 72:

    mercedem alicui,

    Juv. 3, 15.— Absol.:

    pro pabulo pendunt,

    pay, Plin. 12, 14, 32, § 65.— Impers. pass.:

    iterumque imperii nostri publicanis penditur,

    Plin. 12, 14, 32, § 65.—As punishments consisted of fines in money or cattle: pendere poenas, supplicia, etc., signified to pay, suffer, undergo a penalty:

    pendere poenas solvere significat,

    Fest. p. 268 Müll.:

    Syrus mihi tergo poenas pendet,

    Ter. Heaut. 4, 4, 6:

    maximas poenas pendo temeritatis meae,

    Cic. Att. 11, 8, 1:

    satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse,

    Liv. 34, 61:

    capitis poenas,

    Ov. F. 3, 845:

    poenas violatae religionis sanguine et caedibus,

    Just. 8, 2, 4:

    magna supplicia perfidiae,

    id. 11, 4, 2:

    crimen, culpam,

    Val. Fl. 4, 477.—Rarely in this signif. absol., to suffer any thing ( poet.):

    tuis nam pendit in arvis Delius,

    Val. Fl. 1, 445.—
    B.
    Trop.
    1.
    To weigh mentally, to ponder, consider, deliberate upon, decide (class.;

    syn.: pensito, trutinor): vos eam (rem) suo, non nominis pondere penditote,

    Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1:

    in philosophiā res spectatur, non verba penduntur,

    id. Or. 16, 51:

    causam ex veritate,

    id. Quint. 1, 5:

    rem levi conjecturā,

    id. Rosc. Am. 22, 62.—
    b.
    To value, esteem, regard a thing; with gen. of the value (mostly ante-class. and poet.):

    neque cum me magni pendere visum'st,

    Plaut. Curc. 2, 2, 12:

    aliquem,

    Ter. Ad. 5, 4, 25:

    quem tu vidisse beatus Non magni pendis,

    Hor. S. 2, 4, 93:

    nec jam religio divum neque numina magni Pendebantur,

    Lucr. 6, 1277:

    unice unum plurimi pendit,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 29:

    te volturium vocant: Hostisne an civis comedis, parvi pendere,

    id. Trin. 1, 2, 64 sq.:

    nequam hominis ego parvi pendo gratiam,

    lightly esteem, id. Bacch. 3, 6, 29; so,

    parvi,

    Ter. And. 3, 2, 46; id. Heaut. 4, 3, 37; id. Hec. 3, 5, 63:

    minoris pendo tergum illorum, quam meum,

    care less for, Plaut. Most. 4, 1, 29:

    aliquem minoris,

    id. ib. 1, 3, 58:

    aliquem nihili,

    id. ib. 1, 3, 88:

    nihili,

    id. Men. 5, 7, 4; id. Trin. 3, 1, 6; Ter. Ad. 3, 4, 6; cf.:

    non flocci pendere,

    Ter. Eun. 3, 1, 21:

    sese experturum, quanti sese penderem,

    Plaut. Truc. 2, 4, 44:

    tu illum numquam ostendisti quanti penderes,

    Ter. Heaut. 1, 1, 103.—
    2.
    (Acc. to A. 2.) To pay, render ( poet.):

    dignas pendere grates,

    Stat. Th. 11, 223.—
    II.
    Neutr., to weigh ( poet. and in post-Aug. prose):

    tantundem pendere par est,

    Lucr. 1, 361:

    talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat,

    Liv. 38, 38, 13; Plin. 9, 15, 17, § 44; id. 30, 48 fin., § 93; id. 18, 7, 12, § 66; id. 31, 6, 31, § 58 (in Sen. Ep. 66, 30, read pendent).—Hence, pensus, a, um, P. a., lit. weighed; hence, trop., esteemed, valued, prized, dear (as P. a. not in Cic. or Cæs.):

    utra condicio pensior, Virginemne an viduam habere?

    Plaut. Stich. 1, 2, 61: ut nihil quicquam esset carius pensiusque nobis quam nosmetipsi, Taurus ap. Gell. 12, 5, 7.—Esp., as subst.: pensum, i, n., something weighed.
    A.
    Weight, consideration, scruple, importance, only in gen. sing.: nihil pensi habere aliquid, to lay no weight or stress upon a thing, to attach no value to, be indifferent to, care nothing about:

    sua parvi pendere, aliena cupere,... nihil pensi neque moderati habere,

    Sall. C. 12, 2:

    nihil pensi neque sancti habere,

    id. J. 41, 9:

    neque id quibus modis assequeretur, quicquam pensi habebat,

    id. C. 5, 6:

    prorsus neque dicere, neque facere quicquam pensi habebat,

    id. ib. 23, 2:

    nihil pensi habuit, quin, etc.,

    Suet. Dom. 12; id. Ner. 34:

    ut neque fas neque fidem pensi haberet,

    Tac. A. 13, 15: aliquid ratum pensumque habere, Att. Capitol. ap. Gell. 13, 12, 2. —So, non pensi ducere (very rare), Val. Max. 2, 9, 3.—Also, non adest or est alicui pensi: nec mihi adest tantillum pensi jam, quos capiam calceos, I don't care in the least, am perfectly indifferent, Plaut. Truc. 4, 2, 52:

    sed illis nec quid dicerent, nec quid facerent, quicquam umquam pensi fuisse,

    they never cared at all, Liv. 34, 49:

    quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non ea consilia de republicā habuissent,

    if they had ever had regard for any considerations, Sall. C. 52, 34. —
    B.
    Prop., the wool weighed out to a slave to spin in a day; hence, a day's work in spinning, and, in gen., spinning, a spinner's task.
    1.
    Lit. (mostly ante-class. and poet.):

    pensum facere,

    Plaut. Merc. 2, 3, 63; id. Men. 5, 2, 45:

    nocturna carpentes pensa puellae,

    Verg. G. 1, 391:

    carmine quo captae dum fusis mollia pensa Devolvunt, etc.,

    id. ib. 4, 348:

    famulasque ad lumina longo Exercet penso,

    id. A. 8, 412; Prop. 3, 15, (4, 14), 15:

    castrensia,

    i. e. for military garments, id. 4 (5), 3, 33:

    pensa manu ducunt,

    Juv. 12, 65:

    lanificam revocas ad sua pensa manum,

    Ov. Am. 1, 13, 24; id. H. 3, 75; Just. 1, 3, 2.— Poet., a thread spun by the Fates:

    durae peragunt pensa sorores,

    Sen. Herc. Fur. 181:

    jamque in fine dies et inexorabile pensum Deficit,

    Stat. S. 3, 3, 172: mortale resolvere, to unbind his mortal thread, i. e. to make him immortal, Calp. Ecl. 4, 137.—
    2.
    Trop., a charge, duty, office (so in Cic.; cf.:

    ministerium, munus, officium): pensum meum lepide accurabo,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 33; cf.:

    meum confeci,

    id. Pers. 2, 4, 1:

    absolvere,

    to perform one's duty, Varr. R. R. 2, 2:

    me ad meum munus pensumque revocabo,

    Cic. de Or. 3, 30, 119; id. Verr. 2, 3, 46, § 109:

    nominis familiaeque,

    Liv. 4, 52:

    operis sui peragere,

    Col. 3, 10, 7.—Hence, adv.: pensē, carefully, considerately (post-class.): pensius, Flav. ap. Symm. Ep. 2, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > pendo

См. также в других словарях:

  • esteem — /əsˈtim / (say uhs teem) verb (t) 1. to regard as valuable; regard highly or favourably: I esteem him as my leader. 2. to consider as of a certain value; regard: I esteem it worthless. 3. to set a value on; value: to esteem lightly. –noun 4.… …  

  • Esteem — Es*teem , v. t. [imp. & p. p. {Esteemed}; p. pr. & vb. n. {Esteeming}.] [F. estimer, L. aestimare, aestumare, to value, estimate; perh. akin to Skr. ish to seek, strive, and E. ask. Cf. {Aim}, {Estimate}.] 1. To set a value on; to appreciate the… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • esteem — 01. Greg has always been held in high [esteem] by his colleagues because he always volunteers to help out with any task that comes along. 02. Constant praise helps to build a child s [esteem]. 03. Public [esteem] for the President is now at its… …   Grammatical examples in English

  • ὀλιγωρητέον — one must esteem lightly masc acc sg ὀλιγωρητέον one must esteem lightly neut nom/voc/acc sg ὀλιγωρητέος masc/fem acc sg ὀλιγωρητέος neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • undervalue — /ʌndəˈvælju/ (say unduh valyooh) verb (t) (undervalued, undervaluing) 1. to value below the real worth; put too low a value on. 2. to diminish in value; make of less value. 3. to esteem too low; esteem lightly; hold in mean estimation.… …  

  • Undervalue — Un der*val ue, v. t. 1. To value, rate, or estimate below the real worth; to depreciate. [1913 Webster] 2. To esteem lightly; to treat as of little worth; to hold in mean estimation; to despise. [1913 Webster] In comparison of it I undervalued… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Guang Ping Yang Tai Chi Chuan — Guang Ping Yang Tai Chi Chuan, which has become known as the “lost” Yang style tai chi chuan form, combines all the positive aspects of Yang Style with qualities that added strength and versatility. Guang Ping s stances are lower and wider than… …   Wikipedia

  • nullify — (v.) 1590s, from L.L. nullificare to esteem lightly, despise, lit. to make nothing, from L. nullus not any (see NULL (Cf. null)) + root of facere to make (see FACTITIOUS (Cf. factitious)). Related: Nullified; nullifying …   Etymology dictionary

  • undervalue — v. a. 1. Underrate, misprize, rate below the true value, rate too low. 2. Despise, depreciate, esteem lightly, hold in low estimation …   New dictionary of synonyms

  • Esteemed — Esteem Es*teem , v. t. [imp. & p. p. {Esteemed}; p. pr. & vb. n. {Esteeming}.] [F. estimer, L. aestimare, aestumare, to value, estimate; perh. akin to Skr. ish to seek, strive, and E. ask. Cf. {Aim}, {Estimate}.] 1. To set a value on; to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Esteeming — Esteem Es*teem , v. t. [imp. & p. p. {Esteemed}; p. pr. & vb. n. {Esteeming}.] [F. estimer, L. aestimare, aestumare, to value, estimate; perh. akin to Skr. ish to seek, strive, and E. ask. Cf. {Aim}, {Estimate}.] 1. To set a value on; to… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»